Furuğ Ferruhzad yapımı bir kara şiir: Ev Karadır

Furuğ Ferruhzad, sadece İran şiirinin değil dünya şiirinin de en önemli en dikkate değer şairlerinden birisidir. Benim Furuğ'la tanışmam (şiirleriyle) ikibinlerin ilk yıllarına denk düşer. Yıllar içerisinde Farsçaya merak salmamın, öğrenmeye başlamanın da çıkış noktası Furuğ'dur. Şüphesiz böyle bir dil toprağına ayak basmadan, o dili kendi kulaklarınla duyup kendi dilinle söylemeden tam olarak öğrenilemeyecek kadar büyük ve eski bir dildir. Ancak yine de benim için en azından, okuyabilmek, yazabilmek, anlayabilmek noktasında alınmış önemli bir yoldur.

 Furuğ Ferruhzad ve şiirleri hakkında yazılmış çizilmiş çok şey vardır. Sitede Furuğ şiirlerinin çevirisi ile ilgili benim de bir yazım var. Hatta bu yaz tamamlamayı umduğum Furuğ Ferruhzad hakkında yapılmış söyleşilerden oluşan bir çeviri çalışmam da var. Ama şimdi Furuğ'un 1962 yılında yaptığı bir kısa filmden söz etmek istiyorum. Khaneh Siyah est. İngilizcesi The House is black. Hoş yazdığım da ingilizce telaffuzu farsça adının ve Türkçesi: Ev Karadır

Furuğ, Ev Karadır'ı 1962 yılında yapıyor. Sinemayla tanışmasına da neden olan İbrahim Gülistan'a ait Gülistan Film Stüdyosu'nda çalışırken resmi bir makamdan Gülistan Stüdyosu'na bir teklif geliyor. Tebriz dağlarıyla çevrili "Baba Bağı" Cüzamlılar Dinlenme Evi'ne dair bir kısa film yapılması için. Gülistan da bu öneriyi kabul ediyor ve Furuğ Ferruhzad'a teklif ediyor bu filmin yapımını. Furuğ yanında küçük bir ekiple Cüzamlılar Evine gidiyor. Orada onlarla zaman geçiyor ve önceden kurgulanmış ya da planlanmış hiçbir şey olmaksızın bu filmi yapıyor. Bu konu gerçekten çok ilginçtir. Hem filmin yapımı sırasında olanlar hem Furuğ'un erken ölümüyle ardından filmi onun yapmadığına dair söylentiler, filmin içeriği, yapılışı ve daha bir sürü ayrıntı, bir sürü söylenecek şey.. Çevirisini yapmakta olduğum kitap bu anlamda da henüz sahip olmadığımız bilgileri içeriyor.

Ev Karadır ise bana göre bir şiirden öte değil. Ama belki de ona "Kara Şiir" demek daha doğru.

Aşağıda 21 dakikalık bu kısa filmin izlenebileceği bir link var. İngilizce alt yazılı ve konuşma dili tabii ki Farsça. Ama sadece görüntüler bile çok şey söylüyor. Filmedeki kadın sesi Furuğ'un, anlatan erkek sesi de İbrahim Gülistan'ındır. Filme yer aldığı sitede tekrar rastladığımda da buradan oraya bir yol olması gerektiğini düşündüm. Umarım bu link her seferinde açılır...  

http://www.ubu.com/film/farrokhzad_house.html