spinoza

"Adamın birinin kafasına bir taş düşmüş olsun, bundan doğal olarak taşın onu öldürmek için düştüğü sonucu çıkarılmaz mı? Bu dünyada tesadüfe yer olmadığını göstermenin daha iyi bir yolu var mıdır? Belki bunun olduğunu, çünkü rüzgârın estiğini, adamın da o sırada oradan geçmekte olduğunu söyleyeceksin. Ama onlar ısrar edecekler: Neden rüzgâr tam da o anda esmiş?

"Üzüntüyle duygulandığımda eyleme kudretim azalır, yani bu kudretten daha da uzaklaşırım. Sevinçle duygulandığımda ise kudretim artar, yani bu kudretten daha az ayrılırım. Buraya kadar iyi. Eğer kendinizi üzüntüyle duygulanmış olarak ele alırsanız sanıyorum ki her şey berbattır, çok basit bir nedenden dolayı çıkış yoktur: Eyleme kudretinizi azaltan üzüntüdeki hiçbir şey, üzüntü içinden hiçbir şey sizi, size üzüntü etkisi veren cisimler ile bedeninizde ortak olabilecek herhangi bir şeyin mefhumunu oluşturmaya yöneltemez.