Derya Önder

Pek çokları gibi, benim de en sevdiğim Ömer Seyfettin hikâyesi "Diyet" hikayesidir. Sanırım ilkokulda ya da ortaokulun ilk yıllarındaydım ilk okuduğumda. O zamanlar insan önceleri bir yandan "Zavallı Koca Ali" diye üzülüyor, bir yandan demek minnet böyle bir şey diye düşünüyor. Koca Ali'nin kesik kolunu Hacı Kasap'ın dükkânında bırakıp dışarı çıkışı gözümün önünde bir resim gibi durur hep. O kapıdan çıktığında artık bir kolu olmayan ama özgür, "minnetsiz" bir Koca Ali'dir o. Bir daha çeliğe su veremeyecektir, evet...

Hayatında çok şeye tutkuyla bağlanmış ve bir yerde vazgeçmiş biri olarak içerideki o cılız sesi çok iyi tanıyorum. Bütün ibrelerin aksi yönü gösterdiği, kalsan işine gelecek, yarayacak, kısmen iyi olacak vs. bir sürü yerde içeride cılız bir ses sana "vazgeç", "yanlış yapıyorsun" der ama bu cılız ses dışındaki her şey o kadar gürültülü, gösterişlidir ve pragmatik olarak baktığında doğru olan olduğun yerde kalmak gibi göründüğü için o sese kulak vermezsin.

Şarkı Archive'ın 2009 tarihli Controlling Crowds (I-III) albümünün 6. şarkısı (Vokal: Maria Q)

Geçenlerde bir arkadaşım bana, Foucault’nun Deliliğin Tarihi kitaplarının bende olup olmadığını sordu. Evde epey geniş bir kütüphane olmasına rağmen hiç bakmadan var dedim. Gidip de geri gelmeyen çok kitabım olmuştur çünkü. Bu akşam da yarın arkadaşıma vermek üzere uzun zamandır kitapları elime aldım.

Uzun zamandır aklımda olan (ve aslında pek de yapmadığım bir şey olarak) Wislawa Szyborska'nın (1923-2012) "Possibilities" başlıklı şiirini çevirmek, bu gecenin nasibiymiş.
Şiiri aylar önce ilk kez okuduğumda da bende çevirme hissini uyandırmıştı ama bir türlü fırsat olmamıştı. Ve fırsat, hiç olasılık olmayan bir akşamın gecesinde kendi kendisini yarattı. Şairinin eline, yüreğine, şiirin sadeliğinin güzelliğine sağlık.

*

Wislawa Szymborska

OLASILIKLAR

Filmleri tercih ederim.
Kedileri tercih ederim.
Warta boyunca uzanan meşe ağaçlarını tercih ederim.

Ofra Haza, Yasmin Levy de söylüyor ve daha uzun versiyonlar ama Selva Erdener de son derece iyi... Bir veda şarkısı.

2024

İŞ'İN 100 YILI – ”ZEKÂ, DİKKAT VE İFFET”
Yazar: Y. Doğan Çetinkaya
Yayına hazırlayan: Derya Önder
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2024, 440 s.

Sermayenin azlığına bakarak cesaretiniz kırılmasın. Böyle müesseseler için en kuvvetli sermaye, zekâ, dikkat, iffettir. Teknik ve metodik çalışmasını bilmektir. Bu kanaatle işe sarılınız, behemehal muvaffak olursunuz…

Bir süredir sürekli dinlediğim Arvo Pärt'ın "Portrait" albümünde yer alan Tabula Rasa adlı bestesinin ilk kısmı. Beste, Tabula Rasa I. Ludus ve Tabula Rasa II. Silentium adlı iki parçadan oluşuyor.

Arvo Pärt (d. 1935), Estonyalı bir klasik müzik bestecisi.

hybris

burada
küçük su kanallarında boğmak için sesimi
uzun uzun suya bakıyorum

aynasında ruhumun çatlaklar var
ne zamandır susulmuş şeyler
çağrılmak istiyor
-hatıraların yurdudur susmak-

gidenlerin arasında tanıdığım yok
son yolcuyu da uğurladıktan sonra
ağrıma gitmiyor hayat

çitlerim yükseliyor
tarlam sürülsün, boy vereyim derken
telleri çiziyor alnımı uzaklara bakmanın

hybris bahçesinin ağaçları gür
döndüğüm yerler varılmaktan memnun
arzu dingin, keder yedi canlı

varla yok arası, yoksa hiç
akıyor içime günlerin uğultusu

Her zaman cevapları veremeyiz.
Bazen de sadece soruların peşinden gidiliyor, belki sadece düşünmek mümkün oluyor. O da belki.

Kelimeler kaybolunca ne olur?
Kelimeleri kaybedersek ne olur?
Bir insan kelimelerini kaybederse ne olur?

Her şeyin dilce anlaşıldığı bir çağda kelimeleri kullanmıyorsak, nasıl anlaşabiliriz?

Bunlar teknik sorular değil.

*

Bu satırları yazdıktan sonra "Her şeyin..." ile başladığım cümleye takıldım.
Yeni bir soru oluştu zihnimde: "Öyle mi acaba?"