Almanaklar, Arşivler

Bugünlerde yaptığım bir çalışma için geçen on yılda olan bitenleri (edebiyatta, şiirde, ülkede) yeniden hatırlamaya ihtiyacım var. Ve düşündüğümüzden daha fazla şeyi unutabiliyoruz. Zaten bellek yeni şeyleri alabilmek için bazılarının da unutulmasını öngörüyor ama en azından çağrılabilir nitelikte bir depolama yapmak da ideal olan demek ki...

Bu nedenle elimdeki kaynakların filan dışında bir şey var mı diye baktım. Bu esnada aklıma almanaklar geldi. Kelimenin ne söylemek istediğini biliyor olsam da yine de bakmaya almanak'ın kendisinden başladım. http://tr.wikipedia.org/wiki/Almanak . Almanak'ın böyle bir tarihçesi olduğunu da bilmiyordum bu arada.

Ardından almanak olarak neyimiz var diye baktım. Gördüğüm o ki pek de bir şeyimiz yok. NTV, 2005'te 10. yılı nedeniyle yayımladığı "NTV 10 Yıl"ın ardından NTV 2006, 2007 VE 2008 almanaklarını da yayımladı. Başlangıçta sadece fotoğraflar üzerinden giden almanaklara son yıllarda o yılın bazı önemli olaylarıyla ilgili analiz yazıları da eklenmiş. Bunun dışında bir de Sosyal Araştırmalar Vakfı'nın 2001 yılından beri hazırladığı yıllık almanaklar var.
http://kitap.savportal.org/index.php?option=com_virtuemart&page=shop.bro...
Linkte görünmüyor ama 2008'i de çıkarmışlar...

Bu arada milliyet gazetesi de 1950'den 2004'e kadar gazete arşivini internet üzerinden herkese açtı.

http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/

Tabii Milliyet'in bakış açısıyla (haber seçimi, yorumu vs. anlamında) bakılıyor bu arşive ama önemli değil. Sonuçta bu tip arşivlerin önemi büyük. Üye olarak bu arşivden dilediğiniz şeyi arayabiliyorsunuz. Aynı çalışmayı Cumhuriyet gazetesinin de yapmakta olduğunu duydum bugünlerde ama henüz açılmış değil. Ve bir başka duyum da bununla ilgili olarak Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nün Osmanlı arşivini bir arşiv sitesine taşıma çalışmaları. Habere göre arşivde üç yüz yetmiş bin civarında defter, yüz milyona yakın belge varmış. Gerçi Osmanlıca olduğu için sadece Osmanlıca okuyanlar faydalanacaktır ama yine de çok önemli bir gelişme. Hem Osmanlıca öğrenmek de o kadar zor bir şey değil aslında.

Son on yıldan, almanaktan buraya kadar gelmiş oldum. Tarihte bugün sitesine de orijinal siteden bakıyordum bir ara.. Şimdi yeniden aklıma geldi. Sadece sanat, edebiyat ve toplum bilimleri bölümünü seçmiş oldum. Tabii internete koşulsuz karşı çıkanların görmediği en önemli noktalardan birisi de şu ki, internet sayesinde eğer edinmek istediğiniz şey bilgi ise bunu onsuz yapamayacağımız zamanlara göre inanılmaz bir kaynağa sahibiz. Hem de her konuda. Bu aynı zamanda belki de (başlangıçta öngörülmemiş olan) bir bilgiye, habere, dünyaya uzanma, erişme, izleme eşitliğini de beraberinde getiriyor. Biraz da buralardan mı bakmalı acaba?

Toplumsal hafıza da başlı başına bir konu. Unutmak, hem de unutulmaması gereken şeyleri unutmak hep aynı yerde dönüp durmanın en büyük sorumlusu değil mi?